เป็นที่ทราบกันอย่างดีแล้วว่า เราทุกคนควรจะได้รับการฉีดวัคซีนป้องกันโรคโควิด-19 ซึ่งเป็นวิธีการปลอดภัยที่จะช่วยป้องกันจากโรคนี้ได้ ข้อควรรู้ของวัคซีนโควิด-19 จะมีอะไรบ้างนั้น ตามไปดูกันค่ะ

ทำไมวัคซีนโควิด-19 ต้องฉีด 2 โดส

• ฉีดวัคซีนเข็มที่หนึ่งแล้ว จะเริ่มได้ผลอย่างน้อย 2 สัปดาห์
• ฉีดวัคซีนเข็มที่สองอย่างน้อย 3-10 สัปดาห์ จึงจะได้ผลสูงตามผลการวิจัยของแต่ละวัคซีน
  *ดังนั้นจึงจำเป็นต้องฉีดวัคซีน 2 ครั้ง จึงจะมีประสิทธิภาพเทียบเท่ากับผลวิจัยของวัคซีนแต่ละยี่ห้อ

ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นเมื่อฉีดวัคซีนโควิด-19

• ผลข้างเคียงเล็กน้อยที่พบบ่อย เช่น มีไข้ ปวด หรือระคายเคืองบริเวณตำแหน่งที่ฉีด ปวดเมื่อยตามตัว หากเกิดผลข้างเคียงตั้งแต่เข็มแรก ในเข็มที่ 2 ก็อาจมีอาการมากขึ้นได้เล็กน้อย
• ถ้าพบว่ามีอาการรุนแรง เช่น ไข้สูง ปวดศีรษะรุนแรง ผื่นขึ้นทั้งตัว เหนื่อยแน่นหน้าอก หรือ หายใจไม่ออก ชัก หรือ หมดสติ อาเจียนมากกว่า 5 ครั้ง มีจุดเลือดออกจำนวนมาก ปากเบี้ยว หรือกล้ามเนื้ออ่อนแรง ควรรีบปรึกษาแพทย์

การดูแลตัวเองหลังฉีดวัคซีน 

ควรเฝ้าระวังอาการหลังการฉีดวัคซีน 30 นาที อาการที่อาจเกิดขึ้นส่วนใหญ่จะไม่รุนแรง อาจมีไข้ ปวดเมื่อย หรือปวดตำแหน่งที่ฉีด สามารถทานยาพาราเซตามอลได้ หรือสามารถหายได้เองประมาณ 3-4 วัน หากมีอาการแพ้อย่างรุนแรงส่วนใหญ่จะเกิดอาการภายใน 15 นาที ซึ่งโอกาสเกิดผลข้างเคียงหลังฉีดวัคซีนมีเพียง 10% ของผู้ที่ได้รับวัคซีน

ฉีดวัคซีนแล้วยังติดเชื้อได้หรือไม่

ยังสามารถติดเชื้อได้ แต่ความรุนแรงจะลดลงมาก ถึงแม้ว่าจะได้รับการฉีดวัคซีนแล้วก็ไม่ควรประมาทต่อการติดเชื้อ ยังต้องรักษามาตรการของกระทรวงสาธารณสุขต่อไป โดยสวมหน้ากากตลอดเวลา เว้นระยะห่างทางสังคม หมั่นล้างมือ และออกกำลังกายสม่ำเสมอเพื่อให้ร่างกายแข็งแรง เพื่อลดโอกาสการติดเชื้อของตนเองในกรณีที่วัคซีนยังออกฤทธิ์ไม่เต็มที่

ระยะเวลาการป้องกันของวัคซีนนานแค่ไหน ต้องฉีดกระตุ้นเมื่อไร 

เนื่องจากเป็นวัคซีนใหม่ที่มีการใช้ไม่นาน องค์ความรู้ในปัจจุบันยังไม่ทราบว่า ภูมิคุ้มกันที่ถูกกระตุ้นโดยวัคซีนโควิด-19 จะอยู่ในร่างกายได้นานเท่าใด จึงยังไม่สามารถตอบได้ว่าควรมีการฉีดกระตุ้นอีกเมื่อใด เบื้องต้นพบว่าสามารถป้องกันโรคได้นานประมาณ 6 เดือนขึ้นไป

วัคซีนจะป้องกันเชื้อโควิดที่กลายพันธุ์ได้หรือไม่

การกลายพันธุ์ของไวรัสเป็นเรื่องปกติและเกิดขึ้นตลอดเวลา เช่น สายพันธุ์อังกฤษ สายพันธุ์แอฟริกาใต้ โดยไวรัสที่มีการกลายพันธุ์ในปัจจุบันมีแนวโน้มที่จะแพร่กระจายได้รวดเร็วและกำลังอยู่ระหว่างการศึกษาถึงผลกระทบต่อ ประสิทธิภาพของวัคซีน อย่างไรก็ตามคณะผู้เชี่ยวชาญขององค์การอนามัยโลก ยังคงแนะนำให้มีการฉีดวัคซีนต่อไป เนื่องจากพบว่าวัคซีนมีประโยชน์ในการป้องกันการป่วยรุนแรง